ΕπιμÝλεια: Μαρßα ΤσαντσÜνογλου
ΕÜν παρακολουθÞσουμε τι συμβαßνει στη σýγχρονη τÝχνη σÞμερα, βλÝπουμε πως οι καλλιτÝχνες αντιμετωπßζουν εμφανεßς δυσκολßες. Οι δυσκολßες αυτÝς διαφÝρουν απü τüπο σε τüπο, ωστüσο σε κÜθε περßπτωση παραμÝνουν δυσκολßες. Στον λεγüμενο δυτικü κüσμο, στις χþρες, δηλαδÞ, üπου υπÜρχει μεγÜλη κινητικüτητα στην σýγχρονη τÝχνη (διοργανþσεις, προγρÜμματα, θεσμοß, υποτροφßες, residencies, μπιενÜλε, γκαλερß, αγορÜ, συλλÝκτες) οι καλλιτÝχνες εßναι πολλοß και στην αγωνßα τους να διατηρÞσουν την παρουσßα τους αισθητÞ, ορισμÝνες φορÝς αναλþνουν μÝρος των δυνÜμεþν τους προσπαθþντας να ενταχτοýν σε θεσμοýς, να δημιουργÞσουν αυτü που θα διαφÝρει, που θα εντυπωσιÜσει Þ θα προκαλÝσει. Απü την Üλλη πλευρÜ, υπÜρχουν πÜρα πολλοß καλλιτÝχνες που για λüγους γεωπολιτικοýς και οικονομικοýς δεν Ýχουν εýκολη πρüσβαση στο σýστημα της τÝχνης, το οποßο εδþ και αιþνες Ýχει διαμορφωθεß απü τους κανüνες της δυτικÞς αγορÜς. Οι καλλιτÝχνες αυτοß δεν μποροýν εýκολα να δεßξουν τη δουλειÜ τους. Καθþς, üμως, βρßσκονται Ýξω απü το κλßμα του ανταγωνισμοý εßναι ενßοτε πιο Ýντιμοι και πιο ειλικρινεßς στην δημιουργικÞ τους διαδικασßα.
ΥπÜρχουν στιγμÝς που üλοι οι καλλιτÝχνες Ýρχονται αντιμÝτωποι με την απογοÞτευση. Ο διÜλογος εßναι εξßσου σημαντικüς και για τις δυο πλευρÝς. ¼λες οι κοινωνßες τεßνουν προς κÜποια ομογενοποßηση της καθημερινüτητας, οι επικοινωνιακÝς σχÝσεις απλοποιοýνται και ο χρüνος εκμηδενßζεται με την ψηφιακÞ τεχνολογßα και το διαδßκτυο. Η ßδια η Ýννοια της ετεροτοπßας θα μποροýσε να δþσει την Üλλη διÜσταση στην Ýννοια της παγκοσμιοποßησης.
ΣÞμερα μιλοýμε πολý για την παγκοσμιοποßηση. Δεν νομßζω πως η παγκοσμιοποßηση ενÝχει κÜποιους ουσιαστικοýς κινδýνους, πρüκειται μÜλλον για το ßδιο το γεγονüς της εξÝλιξης της ζωÞς μας κι αυτÞ η εξÝλιξη δεν ανατρÝπεται εýκολα στις δημοκρατικÝς κοινωνßες. Εßναι, ωστüσο, βÝβαιο πως η Ýννοια του χρüνου δεν εßναι η ßδια που Þταν κÜποτε. ΣÞμερα δεν εßναι τüσο ο χρüνος üσο ο τüπος και η μετακßνηση απü τüπο σε τüπο που Ýχουν σημασßα. ΚÜποτε μετακινοýνταν μüνο τα καραβÜνια και οι στρατιþτες. ΜετÜ Þρθαν οι εξερευνητÝς κι οι μετανÜστες. ΣÞμερα üλοι βρισκüμαστε στο δρüμο γιατß το απαιτεß ο τρüπος ζωÞς μας.
ΕξÜλλου η Δýση εßναι αυτÞ που χÜραξε τον δρüμο απü την αποικιοκρατßα στην παγκοσμιοποßηση. Ο πολý ορατüς κßνδυνος να μετατραπεß ο πüλεμος κατÜ της τρομοκρατßας σε πüλεμο πολιτισμþν μπορεß να αποφευχθεß με την διασφÜλιση ισüτιμου διαλüγου μεταξý πολιτισμþν. Και πιστεýω πως η ΜπιενÜλε θα φωτßσει και θα αναδεßξει τον τüπο που τüσο σÞμερα üσο και ιστορικÜ εßναι και Þταν η Θεσσαλονßκη και πως θα υποδεχθεß πολλοýς Üλλους διαφορετικοýς τüπους και πολιτισμοýς που θα επικοινωνÞσουν μÝσα απü την υπÝροχη κοινÞ γλþσσα της τÝχνης.
Μαρßα ΤσαντσÜνογλου
